ઇમામ હસન (રજિ.) નો જન્મ મદીના શરીફ માં હિજરત પછી થયો હતો.
જન્મ પછી, હઝરત ફાતિમા (રજિ.) તેમને પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) પાસે લઈ ગયા.
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) એ તેમના કાનમાં અઝાન અને ઇકામત પઢી.
એટલે કે જન્મથી જ તેઓ ઇસ્લામના પવિત્ર વાતાવરણમાં આવ્યા.
સાતમા દિવસે તેમનું અકીકા કરાયું અને તેઓનું નામ ‘હસન’ રાખવામાં આવ્યું.
ઇમામ હસન બિન અલી (રજિયલ્લાહુ અન્હુ) ની ફઝીલત – કુરઆન અને હદીસ મુજબ
ઇમામ હસન (રજિયલ્લાહુ અન્હુ) પયગંબર મુહંમદ (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ના મોટાં નવાસા અને અહલે બૈત માંથી એક છે. તેઓ ઈબાદત, ધીરજ, શાંતિપ્રિય સ્વભાવ અને ઉચ્ચ નૈતિક મૂલ્યો માટે જાણીતા હતા.
———–
1. કુરઆન માં થી ફઝીલત
1.1. સુરા અલ-અહઝાબ (33:33) – અહલે બૈતની પવિત્રતા
> “અલ્લાહ ઇચ્છે છે એ (રસુલ ﷺ ના) અહલુલ બૈત! તમારાથી પ્રત્યેક પ્રકારના પાપ અને અશુદ્ધિના દાગને દૂર કરે અને તમને સંપૂર્ણ પવિત્રતા દ્વારા સંપૂર્ણપણે શુદ્ધ અને પાક બનાવી દે..”
ઇમામ હસન (રજિ.) આ આયતના અંતર્ગત પવિત્ર અહલે બૈતના સભ્ય છે.
આ આયત (આયત અલ-તતહીર) અહલુલ બૈત માટે છે, જેમાં **ફાતિમા (રઝિ.), અલી (રઝિ.), હસન (રઝિ.), અને હુસૈન (રઝિ.)**નો સમાવેશ થાય છે. (સહીહ મુસ્લિમ 2424)
> “કહો (હે પયગંબર)! હું તમારી પાસેથી કોઈ બદલો નથી માંગતો (તબલિગે દિન ની), સિવાય કે મારા કુટુંબ પ્રત્યે મોહબ્બત રાખો.”
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ના કુટુંબ માટે પ્રેમ અને આદર ફરજ છે, અને ઇમામ હસન (રજિ.) આ કુટુંબના એક સભ્ય છે.
———–
2. હદીસમાંથી ફઝીલત
2.1. પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ની મુહબ્બત અને દુઆ
> “એક દિવસ પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) બહાર આવ્યા અને હસન (રજિ.) સાથે હતા. તેઓએ કહ્યું: ‘હે અલ્લાહ! હું તેને (હસન ને) દોસ્ત (મેહબૂબ) રાખું છું, તું પણ તેને દોસ્ત રાખજે અને જે તેને (હસન ને) મેહબૂબ રાખે તો તું પણ તેને મેહબૂબ રાખજે. (સહીહ અલ-બુખારી 3749, સહીહ મુસ્લિમ 2421)
આ દર્શાવે છે કે ઇમામ હસન (રજિ.) અલ્લાહ અને પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ના મેહબૂબ (પ્રિય) હતા.
આ હદીસ માં ઇમામ હસન (રજિ.) નું ઊંચું મકામ દર્શાવે છે.
2.3. પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ના વહાલા પૌત્ર
અબુ હુરૈરા (રજિ.) થી રિવાયત છે:
> “પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) હસન (રજિ.) ને પોતાની ગોદમાં બેસાડતા અને કહતા: ‘હે અલ્લાહ! હું તેના થી મુહબ્બત રાખું છું, તું પણ તેના થી મુહબ્બત રાખ.'” (સહીહ અલ-બુખારી 6003, સહીહ મુસ્લિમ 2422)
આ દર્શાવે છે કે પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ને હસન બિન અલી થી ખાસ મુહબ્બત હતી.
2.4. અમન અને ઇત્તેહાદ માટે ઇમામ હસનનો ત્યાગ
હઝરત અલી (રજિ.) ની શહાદત પછી, ઇમામ હસન (રજિ.) ખલીફા બન્યા. છ મહિના પછી, તેઓએ મુસ્લિમ ઉંમ્મતની એકતાના હિતમાં પોતાના ખિલાફત નું ત્યાગ કરી દીધો અને મુઆવીયાહ (રજિ.) સાથે સુલેહ કરી.
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) એ અગાઉ ફરમાવી ચૂક્યા હતા:
> “મારો આ પુત્ર (હસન) સૈયદ (સરદાર) છે અને એક દિવસ શાંતિ અને સુલેહ લાવશે, જેનાથી બે મોટા જૂથો વચ્ચે એકતા થશે.” (સહીહ અલ-બુખારી 2704)
આ દર્શાવે છે કે ઇમામ હસન (રજિ.) અમન પસંદ, સમજદાર અને ઇસ્લામ માટે કુરબાની આપનારા હતા.
——-
જન્મ પછી પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ની દુઆ
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) એ કહ્યું:
> “હે અલ્લાહ! હું હસન અને હુસૈનને તારા હવાલે સોપું છું. તેમને શૈતાન અને બુરાઈઓથી બચાવ.” (સહીહ અલ-બુખારી, સુનન તિરમિઝી)
—
તેમના જન્મનો મહત્વ:
હસન (રજિ.) પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ના પહેલાં પૌત્ર હતા.
તેમની પૌત્રતા ઈસ્લામ માટે વિશેષ મહત્ત્વ ધરાવતી હતી.
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) તેમને ખૂબ મુહબ્બત કરતા અને તેઓ તેમની ગોદમાં રમતા.
તેમની ઉંમર ૭ વર્ષની હતી, ત્યારે પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) નો વિસાલ થયો હતો.