૧૦ રમઝાન મુબારક – યોમે વિસાલ હઝરત ખદીજા (રજિયલ્લાહુ અન્હા)
હઝરત ખદીજા અલ-કુબરા (રજિયલ્લાહુ અન્હા) ની ફઝીલત કુરઆન અને હદીસ ની રોશની માં.
હઝરત ખદીજા (રજિયલ્લાહુ અન્હા) પયગંબર મુહંમદ (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ની પ્રથમ પત્ની અને ઈસ્લામની પ્રથમ સ્ત્રી હતા. લા ઈલાહા ઈલલ્લાહ મોહમ્મદુર રસુલુલ્લાહ કલમો પઢનારી પ્રથમ વ્યક્તિ. તેઓએ પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) પર પ્રથમ દિવસથી જ ઈમાન રાખ્યો, તેમનું આધ્યાત્મિક અને આર્થિક સમર્થન કર્યું અને તેમની સાથે તમામ મુશ્કેલીઓમાં ઉભી રહી.
——–
કુરઆન માં થી ફઝીલત
જો કે હઝરત ખદીજા (રજિ.) નું નામ સ્પષ્ટ રીતે કુરઆનમાં ઉલ્લેખાયેલું નથી, પરંતુ તેમની ફઝીલત કેટલીક આયતોમાં સંકેતરૂપે આવેલી છે:
1. સૂરહ વદ્દુહા(93:3,8)
> “તમારા રબે તમને છોડ્યા નથી, ન તો તે આપ (ﷺ) થી નારાઝ છે. … અને અલ્લાહે તમને જરૂરિયાતમંદ જોયા તો સમૃદ્ધ (ગની) બનાવ્યા.”
આ આયત માં, પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) પર અલ્લાહની કૃપા વિશે ઉલ્લેખ છે, જેમાં હઝરત ખદીજાની સાથસંગત, તેમનું આધ્યાત્મિક અને આર્થિક સમર્થન અને તેમને મળેલો આદર-સન્માન સામેલ છે.
2. સૂરહ અલ-અહઝાબ (33:35)
> “નિઃશંકપણે તે પુરુષો અને સ્ત્રીઓ જેઓ મુસ્લિમ છે, આસ્થાવાન છે, આજ્ઞાકારી છે, સત્યવાદી છે, ધીરજવાન છે, અલ્લાહને આધીન છે, સખાવતી છે, રોઝા રાખનારા છે, પોતાના અંગોની (શર્મગાહ) રક્ષા કરનારા છે, અને જેઓ અલ્લાહને ખૂબ જ યાદ કરે છે, અલ્લાહે તેમના માટે ક્ષમા અને મોટો બદલો (અઝર) તૈયાર રાખ્યો છે.
હઝરત ખદીજા (રજિ.) આ ઉમ્મત માં શ્રેષ્ઠ નારી હતી અને તેમની આસ્તિકતા, ધૈર્ય અને નિષ્ઠાને આ પ્રકારની આયતો દ્વારા સમર્થન મળે છે.
—
2. હદીસમાંથી ફઝીલત
1. હઝરત ખદીજા નો પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ને પ્રથમ સમર્થન મળ્યું
જ્યારે પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ને પહેલી વાર વહી ઉતરી, ત્યારે તેઓ ગભરાઈને ઘરે આવ્યા અને કહ્યું: “મને ચાદર ઓઢવી દો! મને ચાદર ઓઢવી દો!”
જિબ્રાઇલ (અલૈહિસ્સલામ) એકદિવસ પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) પાસે આવ્યા અને કહ્યું:
“ખદીજાને તમારા રબ તરફથી સલામ કહી દો અને તેમને એ ખુશખબરી આપો કે સ્વર્ગમાં તેમના માટે એક મહેલ તૈયાર છે, જ્યાં કોઈ શોર કે થાક નહીં હોય.” (સહીહ અલ-બુખારી 3820, સહીહ મુસ્લિમ 2432)
3. ખદીજાના સમર્થનને પયગંબર કદી ન ભૂલ્યા
આયશા (રજિ.) કહે છે: “હું કદી કોઈ સ્ત્રી પર એટલો ઈર્ષ્યા અનુભવી ન હતી, જેટલો ખદીજા પર, જો કે મેં તેમને કદી જોયા નહોતા. પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) હંમેશા તેમનું ઉલ્લેખ કરતા અને તેમની માટે દુઆ કરતા.” (સહીહ અલ-બુખારી 3818, સહીહ મુસ્લિમ 2435)
4. ખદીજા ઈસ્લામના શ્રેષ્ઠ સ્ત્રીઓમાં એક છે
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) એ ફરમાવ્યું:
“સંપૂર્ણતામાં પહોંચેલી સ્ત્રીઓ ચાર છે: (1) મરિયમ બિન્તે ઈમરાન (ઈસા અલ. ની માં), (2) આશિયાહ (ફિરોન ની પત્ની), (3) ખદીજા બિન્તે ખુવૈલિદ, અને (4) ફાતિમા બિન્તે મુહંમદ.” (સુનન તિરમિઝી 3878, સહીહ અલ-બુખારી 3769)
— હઝરત ખદીજા (રજિયલ્લાહુ અન્હા) – ઈસ્લામ માટે તેમનું યોગદાન અને આજની સ્ત્રીઓ માટે તેમની શિક્ષાઓ
1. હઝરત ખદીજાએ તેમની સંપત્તિ ઈસ્લામ માટે સમર્પિત કરી
હઝરત ખદીજા (રજિ.) એક સફળ અને સમૃદ્ધ વેપારી હતા. જ્યારે પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) પર વહી આવી અને તેઓએ ઈસ્લામના સંદેશનું પ્રચાર શરૂ કર્યું, ત્યારે મક્કાના મુશરીકો (બૂતપ્રસ્ત) એ તેમને અનેક મુશ્કેલીઓ આપી.
તેમણે આ તકલીફોના સમયમાં:
તમામ સંપત્તિ અને સગવડો ઈસ્લામ માટે વાપર્યા.
ગરીબ અને મુસ્લિમોને આર્થિક સહાય આપી.
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) અને સાથીઓ પર થયેલા ત્રાસ સામે ધૈર્ય દાખવ્યું.
શઅબે અબી તાલિબના બહિષ્કાર દરમિયાન પોતાનો સંપૂર્ણ ધન પરિવાર માટે સમર્પિત કરી દીધું.
આથી, હઝરત ખદીજા (રજિ.) માત્ર એક પત્ની જ નહીં, પણ ઈસ્લામ માટે એક મહાન દાતા અને સમર્થક હતા.
2. પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ની સૌથી પ્રિય પત્ની
હઝરત આયશા (રજિ.) કહે છે: પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) હંમેશા ખદીજાના સમર્પણ અને પ્રેમને યાદ કરતા.
તેઓએ ફરમાવ્યું: “અલ્લાહે મને તેમને બદલે કોઈ વધુ સારું નથી આપ્યું.”
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) જ્યારે પણ કોઈ જાનવર કુરબાન કરતા તો એનું ગોશ્ત હઝરત ખદીજા ની સહેલીઓ ને ત્યાં પોહચાવતાં.
————-
હઝરત ખદીજા (રજિ.) નો જન્મ 556 CE માં મક્કામાં થયો.
તેઓ બનુ અસમદ પરિવાર ના સદસ્ય હતા અને ખુવૈલિદ બિન અસદ ની પુત્રી હતા.
તેઓ એક સમર્પિત, બુદ્ધિશાળી અને દયાળુ વેપારી સ્ત્રી હતા.
હઝરત ખદીજાએ પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ના ઊંચા નૈતિક ગુણો અને પ્રામાણિકતાથી પ્રભાવિત થઈ, 25 વર્ષના પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ને લગ્ન માટે પસંદ કર્યા.
આ લગ્નથી તેમની સાથસંગત અને સમર્પણ ઇસ્લામ માટે એક વિશાળ આશીર્વાદ સાબિત થયું.
હઝરત ખદીજા (રજિયલ્લાહુ અન્હા) અને પયગંબર મુહંમદ (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ની 6 સંતાનો હતી (4 દીકરીઓ અને 2 દીકરા) હતા.
દીકરીઓ:
(1) હઝરત ઝૈનબ (રજિયલ્લાહુ અન્હા)
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ની સૌથી મોટી દીકરી.
તેમની શાદી અબુલ આસ બિન રબી સાથે થઈ.
હિજરત પહેલા વફાત પામ્યા.
(2) હઝરત રૂકૈયા (રજિયલ્લાહુ અન્હા)
હઝરત ઉસ્માન (રજિ.) ની પત્ની હતા.
ઈસ્લામ માટે ઘણા કષ્ટ સહન કર્યા અને હબશા હિજરત કરી.
બદરની લડાઈ નાં સમય માં વફાત પામ્યા.
(3) હઝરત ઉમ્મે કુલસૂમ (રજિયલ્લાહુ અન્હા)
હઝરત ઉસ્માન (રજિ.) ની બીજી પત્ની (રૂકૈયાના વફાત પછી).
(4) હઝરત ફાતિમા (રજિયલ્લાહુ અન્હા)
હઝરત અલી (રજિ.) સાથે તેમના લગ્ન થયા.
હસન (રજિ.), હુસૈન (રજિ.), અને ઝૈનબ (રજિ.) એમના સંતાનો હતા.
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ના વિસાલ પછી માત્ર 6 મહિના જીવ્યા.
—
2. દીકરા:
(1) હઝરત કાસિમ (રજિયલ્લાહુ અન્હુ)
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ના પ્રથમ પુત્ર.
બાળપણમાં વફાત પામ્યા.
(2) હઝરત અબ્દુલ્લાહ (તાહિર) (રજિ.)
એ પણ શિશુ અવસ્થામાં વફાત પામ્યા.
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ની તમામ દીકરીઓ ઈસ્લામ સ્વીકારીને વફાત થયા.
——- હઝરત ખદીજા (રજિ.) ની વિદાય (વફાત)
10 નવબી વર્ષ (620 CE) માં શઅબે અબી તાલિબ ના ત્રાસ બાદ, હઝરત ખદીજા (રજિ.) ના વફાત થયા.
પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) એ તેમને મક્કામાં ‘જન્નતુલ માલા’ કબ્રસ્તાનમાં દફનાવ્યા. (આજે પણ એમની કબર ની મુલાકાત લઈ શકાય છે. હજ અથવા ઉમરાહ સફર પર જવાનું નસીબ થાય તો જરૂર થી અહીંયા હાજરી આપજો, લોકેશન અને વધુ વિગત માટે હરમૈન ગ્લોબલ ટુર્સ ૯૯૯૮૦૩૧૩૭૨ પર સંપર્ક કરી શકો છો)
આ વર્ષ “આમુલ હુઝ્ન” (શોકનું વર્ષ) તરીકે ઓળખાય છે, કારણ કે તે વર્ષે હઝરત ખદીજા (રજિ.) અને હઝરત અબી તાલિબ ના વફાત થયા.
લગભગ ૨૪ વર્ષ હઝરત ખદીજા (રજિ.) પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) ના નિકાહ (અક્દ) માં રહ્યાં. પયગંબર (સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ) એ એમના વફાત પછી જ બીજા નિકાહ કર્યા હતાં.
—
હઝરત ખદીજા (રજિ.) નારી માટે એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. તેમની ઈમાનદારી, દયા, સમર્પણ અને ત્યાગ ઈસ્લામના ઈતિહાસમાં એક અમૂલ્ય વારસો છે.
આજની સ્ત્રીઓ માટે હઝરત ખદીજાની શિક્ષાઓ
(1) સમર્પણ અને સાથસંગત:
હઝરત ખદીજાએ પતિ માટે સંપૂર્ણ સમર્પણ બતાવ્યું.
આજની સ્ત્રીઓ માટે આનો અર્થ છે કે પરસ્પર સહયોગ, પ્રેમ અને વિશ્વાસ લગ્નજીવન માટે આવશ્યક છે.
(2) ધીરજ અને દાનશીલતા:
તેમણે ગરીબોની સહાય કરી અને તકલીફમાં પણ ધૈર્ય (સબ્ર) રાખ્યું.
આજની સ્ત્રીઓ માટે ધૈર્ય (સબ્ર) અને સામાજિક સેવાના ગુણો શીખવા યોગ્ય છે.
(3) પ્રભાવશાળી અને સ્વતંત્ર સ્ત્રી:
લગ્ન પહેલાં પણ તેઓ સ્વતંત્ર અને સફળ વેપારી હતા.
આજની સ્ત્રીઓ માટે એ સંદેશ છે કે દિન (ધર્મ) અને વ્યવસાય સાથે સંતુલન રાખી શકાય.
